لغو صیغه موقت؛ راهنمای فسخ، اتمام و شرایط پایان عقد موقت
لغو صیغه موقت یا پایان دادن به عقد موقت یکی از موضوعات مهم در ازدواج موقت است که باید مطابق احکام فقهی و قوانین شرعی صورت گیرد. در ازدواج موقت، عقد با تعیین مدت مشخص منعقد شده و پس از پایان این مدت، خودبه‌خود منحل می‌شود. اما در برخی موارد، لغو صیغه موقت (یا به‌بیان دیگر، فسخ عقد موقت) زودتر از موعد انجام می‌گیرد.
در این مطلب، به بررسی نحوه لغو صیغه موقت، شرایط لازم برای اتمام عقد موقت و نکات مهم در مورد فسخ ازدواج موقت می‌پردازیم تا افراد بتوانند بر اساس قوانین شرعی و رسمی اقدام کنند.
لغو صیغه موقت چیست؟
- لغو صیغه موقت به معنای پایان دادن زودتر از موعد به عقد موقت است که طبق احکام فقهی و قوانین کشور انجام می‌شود.
- در ازدواج موقت، زمان عقد از ابتدا مشخص می‌شود و پس از پایان این مدت، عقد خودبه‌خود منقضی می‌گردد. اما اگر طرفین یا یکی از آن‌ها بخواهند زودتر از موعد عقد را لغو کنند، باید طبق شرایط خاص لغو صیغه موقت اقدام نمایند.
- فسخ عقد موقت ممکن است به دلایلی همچون عدم تمایل زوجین به ادامه رابطه یا اتفاقات پیش‌بینی‌نشده رخ دهد.
???? نکته: لغو صیغه موقت نباید با بذل مدت (بخشش مدت باقی‌مانده توسط مرد) یا پایان طبیعی عقد پس از اتمام زمان تعیین‌شده اشتباه گرفته شود.
روش‌های لغو صیغه موقت
۱. اتمام مدت عقد موقت
- در این حالت، با رسیدن مدت عقد به پایان، ازدواج موقت به‌صورت خودکار فسخ می‌شود و نیازی به اقدام اضافه نیست.
- اگر طرفین تمایل به ادامه رابطه داشته باشند، باید عقد موقت جدید بخوانند.
۲. بذل مدت توسط مرد
- مرد می‌تواند مدت باقی‌مانده از عقد موقت را ببخشد و بدین ترتیب لغو صیغه موقت صورت می‌گیرد.
- زن در این حالت نیاز به قبول یا امضای خاصی ندارد و عقد با تصمیم یک‌طرفه مرد پایان می‌یابد.
۳. فسخ عقد موقت به دلایل شرعی
- در موارد خاص مانند فریب در ازدواج، مشکلات جسمی یا روانی شدید، ممکن است عقد موقت از نظر شرعی فسخ شود.
- برای فسخ شرعی نیاز به دلایل معتبر فقهی است و باید علمای مذهبی یا مراجع قانونی آن را تأیید کنند.
???? نکته: لغو صیغه موقت از طریق فسخ عقد موقت صرفاً در شرایطی که دلایل شرعی وجود داشته باشد، انجام می‌شود.
عده پس از لغو صیغه موقت
✅ اگر رابطه زناشویی برقرار شده باشد:
- زن باید دو دوره عادت ماهیانه صبر کند.
- اگر زن عادت ماهیانه ندارد، ۴۵ روز عده نگه دارد.
- در صورت بارداری، عده تا تولد فرزند ادامه دارد.
✅ اگر رابطه زناشویی برقرار نشده باشد:
- نیازی به نگه داشتن عده نیست و زن می‌تواند بلافاصله ازدواج کند.
???? نکته: رعایت عده بعد از لغو صیغه موقت الزامی است و بی‌توجهی به آن، خلاف احکام شرعی محسوب می‌شود.
سوالات متداول درباره لغو صیغه موقت
۱. آیا برای لغو صیغه موقت نیاز به ثبت یا طلاق است؟
- خیر، در ازدواج موقت طبیعتاً نیازی به طلاق نیست و با پایان یافتن مدت، عقد خودبه‌خود تمام می‌شود. اما اگر مرد بخواهد زودتر از موعد، عقد را پایان دهد، می‌تواند بذل مدت کند.
۲. آیا زن نیز می‌تواند مدت باقی‌مانده عقد را ببخشد؟
- طبق احکام فقهی، تنها مرد می‌تواند مدت باقی‌مانده را ببخشد. زن در عقد موقت چنین حقی ندارد، مگر در موارد فسخ شرعی.
۳. آیا در صورت لغو صیغه موقت، زن مستحق مهریه است؟
- بله، حتی اگر مدت باقی‌مانده عقد بخشیده شود، زن مستحق دریافت مهریه تعیین‌شده در عقد موقت است.
۴. آیا لغو صیغه موقت نیاز به شاهد دارد؟
- خیر، در ازدواج موقت نیاز به حضور شاهد نیست؛ اما برخی افراد برای اطمینان بیشتر از شاهد استفاده میکنند.
نکات مهم درباره لغو صیغه موقت
✔ با پایان مدت عقد، نیازی به اقدام اضافه نیست
- پس از پایان زمان تعیین‌شده، عقد موقت خودبه‌خود فسخ می‌شود.
✔ مرد می‌تواند مدت باقی‌مانده را بذل کند
- بذل مدت راهی برای لغو صیغه موقت زودتر از موعد است.
✔ فسخ عقد موقت در موارد خاص
- اگر دلایل شرعی یا فقهی وجود داشته باشد، عقد می‌تواند فسخ شود.
✔ عده زن پس از لغو صیغه موقت
- زن باید در صورت برقراری رابطه زناشویی، عده (دو دوره قاعدگی یا ۴۵ روز) نگه دارد.
جمع‌بندی
✔ لغو صیغه موقت می‌تواند از طریق اتمام مدت، بذل مدت توسط مرد یا فسخ عقد در موارد خاص صورت گیرد.
✔ پس از پایان مدت یا بخشش مدت توسط مرد، نیاز به هیچ اقدام اضافه‌ای برای طلاق یا فسخ رسمی نیست.
✔ زن در صورت برقراری رابطه، باید عده شرعی نگه دارد و مهریه وی در هر صورت محفوظ است.