مدت عقد موقت یکی از ویژگی‌های اصلی و تفاوت‌های مهم آن با ازدواج دائم است. عقد موقت یا صیغه، بر اساس فقه شیعه، رابطه‌ای زناشویی‌ست که برای مدت مشخص و با مهریه معین بین زن و مرد منعقد می‌شود. اما این مدت تا چه اندازه اهمیت دارد؟ چگونه باید تعیین شود و چه تأثیری بر طرفین دارد؟
مفهوم مدت عقد موقت
مدت عقد موقت باید از ابتدا بین طرفین مشخص شود و بدون ذکر مدت، این نوع عقد باطل خواهد بود. مدت عقد موقت می‌تواند از چند دقیقه تا چند سال باشد؛ محدودیتی از نظر فقهی وجود ندارد، به شرط آن‌که طرفین بر آن توافق داشته باشند.
این مدت می‌تواند به نیاز، شرایط سنی، وضعیت اقتصادی، یا اهداف طرفین از رابطه بستگی داشته باشد. برخی افراد، عقد موقت را برای شناخت بیشتر پیش از ازدواج دائم در نظر می‌گیرند؛ برخی دیگر برای رفع نیاز عاطفی یا جنسی در دوره‌ای خاص از زندگی‌شان.
تأثیر مدت عقد موقت بر کیفیت رابطه
مدت عقد موقت تأثیر مستقیمی بر نوع ارتباط و تعهد زوجین دارد. عقدهای کوتاه‌مدت معمولاً با تعهد کمتر و سطحی‌تر همراه‌اند و بیشتر جنبه رفع نیاز آنی دارند. در مقابل، عقدهای بلندمدت می‌توانند شباهت بیشتری به ازدواج دائم پیدا کنند، به‌ویژه اگر احساسات و تعلق بیشتری بین طرفین شکل بگیرد.
در عقد موقت طولانی‌مدت، ممکن است مسائلی مانند تقسیم مسئولیت، تعهد عاطفی و حتی بارداری نیز مطرح شود. به همین دلیل، تعیین مدت باید با دقت، شفافیت و گفت‌وگوی کامل بین دو طرف انجام شود.
موارد حقوقی و شرعی مربوط به مدت عقد موقت
-
مدت باید دقیق و مشخص باشد، مثلاً «سه ماه» یا «یک سال».
-
پس از پایان مدت، رابطه به‌طور خودکار پایان می‌یابد، مگر اینکه تمدید یا ازدواج مجدد انجام شود.
-
اگر یکی از طرفین بخواهد زودتر از پایان مدت عقد را پایان دهد، باید آن را ببخشد یا با توافق فسخ کنند.
-
زن، در صورت نزدیکی، باید پس از پایان عقد مدت عده نگه دارد (در صورت عدم نزدیکی، عده لازم نیست).
نتیجه‌گیری
مدت عقد موقت چیزی فراتر از یک عدد است؛ این مدت، بر نوع ارتباط، میزان تعهد، مسئولیت‌ها و حتی آینده رابطه تأثیر می‌گذارد. انتخاب مدت باید آگاهانه، مسئولانه و با احترام متقابل انجام شود تا رابطه به‌جای آسیب، به رضایت و آرامش بینجامد.